Deel

Pelerin-lezingen over medische geschiedenis

De afgelopen jaren werden in het Maastricht UMC+ diverse lezingen georganiseerd over de medische geschiedenis, de Pelerin-lezingen. Deze lieten zien dat medische geschiedenis kan helpen bij het herkennen van langetermijn-ontwikkelingen en tradities in de geneeskunde en gezondheidszorg. Daarbij werd dikwijls ingegaan op de samenhang tussen medisch handelen en de sociaal-culturele en politieke omgeving. De lezingen droegen ook bij aan een beter begrip van de gevolgen van medisch-technologische vernieuwingen.

Medische Geschiedenis bestaat als zelfstandig academisch vakgebied sinds ongeveer 1800. In de negentiende eeuw heeft het zich tot een zeer gevarieerde discipline ontwikkeld met wortels in de medische- en natuurwetenschappen, de epidemiologie en de geesteswetenschappen. Sinds de jaren zestig van de twintigste eeuw is medische geschiedenis internationaal uitgegroeid tot een dynamisch vakgebied met grote onderzoeksinstituten en wetenschappelijke tijdschriften.

Medische Geschiedenis omvat een breed scala van onderwerpen: de opkomst en het verdwijnen van ziekten, de ontwikkeling van de moderne beroepsgroep van artsen, wetenschappelijke controverses in de geneeskunde, ziekenhuizen vroeger en nu, het lichaam-geest probleem, public health en preventie, lichaamscultuur en hygiëne, ziektekostenverzekering, de ontwikkeling van de medische ethiek en vele onderwerpen meer. Medisch-historische studies zijn daarbij wel eens kritisch van toon: waar in nieuwe medische inzichten is de vooruitgang nu precies te vinden of wat is de (sociale) prijs die moet worden betaald voor technologische innovatie? Vrijwel altijd blijkt dat veranderingen in de geneeskunde en de gezondheidszorg niet op zich zelf staan, maar deel uitmaken van brede sociale en culturele ontwikkelingen.

Kortom, Medische Geschiedenis bevat meer dan voldoende aanknopingspunten voor een groot aantal lezingen. U kunt hier de abstracts (samenvattingen) van de Pelerin-lezingen inzien:

Wie was Adrien Pelerin?

Adrien Pelerin (1698-1771) was de eerste hoogleraar geneeskunde in Maastricht. Hij had zijn studie geneeskunde in Leiden afgerond met een dissertatie over de pokken. Hij werd niet alleen hoofd van het militair hospitaal, maar hij gaf als doctor medicinae ook les aan de illustre school (een instelling voor hoger onderwijs). In 1738 ontving hij de titel van Professor Anatomiae et Chirurgiae van de Raad van State. Op het gebied van de plaatselijke gezondheidszorg vervulde Pelerin een spilfunctie. Zo gaf hij openbare anatomische lessen voor doctores medicinae en chirurgijns. Bovendien was hij verantwoordelijk voor het toezicht op de gezondheidszorg in de stad, terwijl hij de verantwoordelijkheid had over het wel en wee in het militair hospitaal in Maastricht, het eerste garnizoenshospitaal in de Republiek. Meer informatie over Adrien Pelerin kunt u hier vinden.

Afdrukken